You are here

Wat zijn dierproeven: vragen en antwoorden

Wat zijn dierproeven?

Dierproeven is een term die wordt gebruikt om het gebruik van levende dieren in de wetenschap, onderzoek en testen te beschrijven. Volgens Europese en Amerikaanse wetten moeten alle nieuwe geneesmiddelen of chemicaliën op dieren getest worden voor ze op de markt worden toegelaten.
Er is nu echter overtuigend bewijs dat dierproeven gevaarlijk misleidend zijn, omdat ze zijn gebaseerd op een methodologische fout dat dieren betrouwbare modellen voor mensen zouden zijn. Geen enkel diersoort kan een biologisch model zijn voor een ander soort, en in de gevallen waarin concordantie wordt gezien, is dit altijd achteraf.

 

Zijn dierproeven gevaarlijk voor mensen?

Ja, om twee redenen:
1) het maakt mogelijk dat stoffen worden getest op mensen zonder kennis van de schadelijke gevolgen, aangezien, zoals hier boven vermeld, dieren niet voor mensen model kunnen staan; elk soort kan anders reageren (zelfs ratten en muizen, hoewel nauw verwante soorten, reageren 43% van de keren verschillend op dezelfde experimenten). Het resultaat is dat iatrogene ziekten (bijwerkingen van medische behandelingen) de vierde doodsoorzaak is in geïndustrialiseerde landen;
2) andersom, is er een risico dat stoffen die zeer nuttig zouden kunnen zijn voor de mens afgekeurd worden, omdat ze giftig blijken te zijn voor andere diersoorten.

 

Waarom zijn dierproeven verwerpelijk?

Dierproeven zijn verwerpelijk vanuit ethisch oogpunt, want het is een extreem voorbeeld van anthropocentrisch en specisistisch menselijk gedrag (het opleggen van de superioriteit van de mens op alle andere soorten), wat schaamteloos afbreuk doet aan de fundamentele rechten van andere levende wezens.

 

Waarom bestaan dierproeven nog steeds?

De wet vereist nog steeds dierproeven. Aan de ene kant als gevolg van mentale traagheid die zo kenmerkend is voor de weerstand tegen maatschappelijke verandering. Aan de andere kant als gevolg van de enorme economische en institutionele belanghebbenden die ermee verbonden zijn, die veel verder gaan dan de aankoop van de proefdieren.
Dieronderzoek is een ideaal middel om een persoonlijke carrière te ontwikkelen en om artikelen te kunnen publiceren in wetenschappelijke tijdschriften. Maar dierproeven zijn vooral nuttig om de industrie te voorzien van resultaten die commercieel gunstig zijn.
1) dierproeven zijn voorwendsels voor experimenten met mensen, maar zonder voldoende garanties (mensen op hun beurt worden cavia’s voor de nieuwe producten op de markt);
2) dierproeven geven fabrikanten de mogelijkheid de gewenste uitkomst van een test te bepalen (alles wat daar voor nodig is, is het kiezen van de juiste diersoorten);
3) dierproeven bieden fabrikanten een alibi om door te gaan met klinische proeven op mensen, onder het mom dat het “ongevaarlijk” is, omdat “alle proeven op dieren zijn uitgevoerd”, en om dan te beweren, in het geval van een geneesmiddelen tragedie, dat proeven op dieren niet altijd voorspellend zijn, waardoor bedrijven zich onthouden van maatschappelijk verantwoord ondernemen en de verantwoordelijkheid voor financiële compensatie.

 

Statistieken:

• Wereldwijs is het aantal dieren dat elk jaar gedood wordt in laboratoria geschat op ongeveer 500 miljoen, maar het is erg moeilijk om precieze gegevens te verkrijgen, net als het verkrijgen van films of foto’s, omdat alles gebeurd in een klimaat van geheimhouding, achter gesloten laboratoriumdeuren.

• Ongeveer 60% van de dieren worden gebruikt voor geneesmiddelenonderzoek, de rest wordt gebruikt in medisch onderzoek (bestuderen van ziektes), cosmetica tests, onderzoek naar geestelijke ziektes, militair onderzoek en onderwijs. Toxiciteitstesten komen voor in elk van deze categorieën en vertegenwoordigen ongeveer 75% van alle experimenten op dieren. 60% van de experimenten wordt uitgevoerd in private laboratoria, 33% in medische scholen en universiteiten, en de resterende 7% in openbare instellingen.

• Bij de dieren kunnen bijvoorbeeld hun stembanden worden doorgeknipt, ze kunnen worden vergiftigd, verbrand, blind gemaakt, uitgehongerd, verminkt, bevroren,  onderworpen aan elektrische schokken en geïnfecteerd met virussen die normaal gesproken niet bij dieren voorkomen. 70% van de experimenten wordt uitgevoerd zonder verdoving en 30% met slechts gedeeltelijke verdoving.

 

Wat is de actuele positie van de wetenschappelijke gemeenschap en maatschappelijke samenleving?

Al sinds enkele jaren hebben een groeiend aantal onderzoekers uit verschillende wetenschappelijke vakgebieden het misleidende en gevaarlijke karakter van het diermodel aan de kaak gesteld, luid genoeg om het einde van dierproeven aan te kondigen.
Enkele voorbeelden hier bewijzen het:
1) In de Verenigde Staten heeft het National Research Council (NRC) “een radicale verandering” aangekondigd, die de geleidelijke verdwijning van dierproeven voorspeld;
2) Prestigieuze wetenschappelijke tijdschriften zoals New Scientist, Nature, the British Medical Journal en Scientific American bieden meer en meer ruimte voor opposanten van dierproeven;
3) Het laatste document van het “7th World Congress on Alternatives & Animal Use in the Life Sciences” heeft het einde van dierproeven aangekondigd, in het licht van de nieuwe beschikbare methoden die meer betrouwbare, volledigere en snellere resultaten bieden, en ook nog eens veel minder duur zijn.
In aanvulling van de aanklacht van de wetenschappelijke gemeenschap, moet men ook de overweldigende 86% van de publieke opinie tegen dierproeven toevoegen (Enquete van de EC 2006).

 

Zijn we dicht bij het beëindigen van dierproeven in Europa?

Ondanks de steun van het publiek heeft de antivivisectie-beweging een bittere nederlaag geleden in Europa met de goedkeuring van de nieuwe Richtlijn inzake dierproeven (wijziging van Richtlijn 86/609) op 8 september 2010, die veel slechter bleek te zijn dan de oude tekst.
De nieuwe Richtlijn laat niet alleen geen weg open naar dierproefvrije technieken, maar hij vergemakkelijkt ook een grotere afhankelijkheid van dierproeven, wat een duidelijke stap terug is wat betreft de rechten van dieren, de bescherming van de menselijke gezondheid en wetenschappelijke vooruitgang.
et is op basis van onze ontevredenheid over de Richtlijn en een verlangen om de wet aangepast te zien naar de verlangen en het welzijn van de burgers, dat het Europese Burgerinitiatief STOP VIVISECTION opgericht is.